3.2.6 Leges

In de legesverordening zijn de tarieven opgenomen voor diensten die door de gemeente worden verleend. De bij de legesverordening behorende tarieventabel is verdeeld in 3 onderdelen (voorheen titels, vanaf 2024 hoofdstukken):

• algemene dienstverlening;

• dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning;

• dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn.

De wet spreekt van een maximale kostendekking van 100% op het niveau van de verordening. Dit impliceert dat sommige tarieven hoger kunnen zijn dan nodig is om de geraamde kosten te dekken en dat andere tarieven lager zijn. Indien dit het geval is, is sprake van kruissubsidiering. Hoewel dit volgens de wet is toegestaan op het niveau van de verordening, zijn hier via jurisprudentie beperkingen aan gesteld. Gezien deze beperkingen hanteert de gemeente Halderberge een maximale  kostendekkendheid per hoofdstuk.

Door de inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2024 worden de tarieven voor de dienstverlening vallend onder de fysieke leefomgeving herzien. Met behulp van de applicatie kostendekkendheid.nl worden de kosten en verwachte aantallen in beeld gebracht. In samenspraak met de raadswerkgroep wordt vervolgens een percentage voor de kostendekkendheid voorgesteld. Dit leidt dan tot de nieuwe tarieven.

De inwerkingtreding van de Omgevingswet is door de VNG aangegrepen om de indeling van de tarieventabel te herzien. Dit is vertaald in een nieuwe modelverordening. De gemeente Halderberge volgt zoveel mogelijk deze modelverordening. De herziening van de indeling en de tarieven is aanleiding om voor de dienstverlening vallend onder de fysieke leefomgeving enkele specifieke uitgangspunten te benoemen:

• in het verleden gemaakte keuzes om voor bepaalde activiteiten geen leges te heffen, worden zoveel mogelijk in stand gehouden;

• het indienen van aanvragen voor ruimtelijke en maatschappelijke initiatieven (R&MI) wordt gestimuleerd door de hoogte van de daarvoor verschuldigde leges beperkt te houden;

• in afwijking van de bestaande legesverordening worden voor de aanvraag van een omgevingsvergunning voor veel voorkomende bouwwerken (waaronder woningen, dakkapellen en erfafscheidingen) standaard legesbedragen in de verordening opgenomen;

• voor het vaststellen van de bouwkosten van de overige bouwwerken is de ROEB-bijlage leidend. Als een bouwwerk daar niet in is vermeld, geldt de definitie van de bouwkosten zoals die in de tarieventabel is opgenomen;

• voor milieubelastende activiteiten worden leges in rekening gebracht;

• indien een aanvraag wordt ingetrokken of wordt geweigerd bestaat recht op teruggaaf van een deel van de leges. Hiervoor wordt zoveel mogelijk aangesloten op de percentages van de bestaande legesverordening;

• activiteiten waarvoor geen leges worden geheven, maar die wel in de modelverordening staan, worden niet opgenomen in de tarieventabel. De betreffende artikelen krijgen de standaard tekst ‘gereserveerd’, zodat de nummering gelijk blijft aan de modelverordening. Dit zorgt ervoor dat wijzigingen eenvoudig verwerkt kunnen worden en er geen lange, overbodige bepalingen staan die de leesbaarheid nadelig beïnvloeden (deze methode wordt door het grootste deel van de gemeenten in Nederland gevolgd).

In het verlengde van de herziening van de tarieven voor de dienstverlening vallend onder de fysieke leefomgeving wordt ook voor de overige producten kritisch gekeken naar de onderbouwing van de tarieven en de gewenste kostendekkendheid. De nieuwe tarieven zullen via het voorstel voor de legesverordening voor 2024 aan de raad worden voorgesteld. Hierbij worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

• indien tarieven deels of geheel van Rijkswege worden bepaald, wordt het maximale tarief aangehouden;

• de tarieven worden berekend op basis van de verwachte kosten die met de dienstverlening gemoeid zijn;

• indien het (nog) niet mogelijk is om de kostprijs van een product te berekenen, wordt het tarief uit 2023 geïndexeerd met een inflatiepercentage van 3%;

• uit praktische overwegingen kunnen tarieven worden afgerond;

• kruissubsidiëring per hoofdstuk is toegestaan, met uitzondering van de dienstverlening vallend onder de Europese dienstenrichtlijn. Hiervoor valt onder meer de vergunningverlening op het gebied van horeca en evenementen. Voor deze diensten is wettelijk bepaald dat de leges per paragraaf niet meer dan kostendekkend mogen zijn.