2.4.8 Garanties en borgstellingen

In het verleden heeft de gemeente Halderberge garanties verstrekt in het kader van de (sociale) woningbouw en aan sportverenigingen, stichtingen e.d. Aangezien de mogelijkheden om een beroep te doen op de kapitaalmarkt in de loop van de jaren steeds beter zijn geworden, wordt er minder vaak een beroep gedaan op de gemeente voor een garantiestelling.

Het afgelopen jaar zijn geen nieuwe garanties verleend. Wel is er, onder voorbehoud van een zienswijze van de raadsleden, een voorgenomen besluit genomen om borg te staan voor de helft van een lening van een sportvereniging in Bosschenhoofd. Eind 2019 liep de termijn voor de zienswijze echter nog, zodat definitieve besluitvorming pas in 2020 plaats zal vinden. Verder waren er de gebruikelijke mutaties op reeds verstrekte garanties (afname van de schuld, dus ook afname van de garanties). Als bijlage bij de Jaarrekening is een overzicht opgenomen met de stand van zaken van de gewaarborgde geldleningen.

In het overzicht zijn de borgstellingen op achtervangleningen uit praktische overwegingen gewaardeerd op 25% van de leningen. Echter, indien er een beroep gedaan zou moeten worden op de borgstelling door de gemeente, vindt er een berekening plaats op grond van de gelaagde en gedeelde zekerheidsstructuur van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). De werkelijke borgstelling kan dan afwijken van deze 25%. Zie meer voor informatie over de zekerheidsstructuur de website van het WSW.

De gemeente Halderberge had in het verleden achtervangovereenkomsten met het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). De overeenkomst met het WEW is in 2010 veranderd. In dat jaar heeft het Rijk in overleg met de VNG besloten per 1 januari 2011 de achtervang van alle nieuwe hypotheken voor 100% op zich te nemen. De rol van de gemeente in de garantieregeling voor hypotheken is hierdoor beëindigd. Voor alle reeds verstrekte hypotheken tot 31 december 2010 blijft de gemeente wel garant staan. Om dat te formaliseren is in 2010 een wijzigingsovereenkomst afgesloten met het WEW. De overeenkomst komt er op neer dat de gemeente per 1 januari 2011 niet meer garant staat voor nieuwe leningen, maar dat de verplichtingen uit hoofde van leningen die daarvoor zijn aangegaan blijven bestaan. Deze verplichtingen zullen voorduren totdat de laatste lening is afgelost. Medio 2019 liepen er in de gemeente Halderberge nog 2180 leningen met Nationale Hypotheekgarantie voor een totaal gegarandeerd bedrag van € 362 miljoen.

De achtervangregeling met het WSW betreft de sociale woningbouw. Hierbij staat het WSW borg voor geldleningen van woningcorporaties, zodat zij tegen betere tarieven geldleningen aan kunnen trekken op de kapitaalmarkt. Voorwaarde hierbij is dat de gemeente als “achtervang” fungeert. Dit houdt in dat als de woningbouwcorporatie niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen en het WSW ook geen mogelijkheden meer heeft, de deelnemende gemeenten (en het Rijk, ieder voor 50%) zullen worden aangesproken om renteloze leningen te verstrekken aan het WSW.

In 2013 heeft het college besloten de ongelimiteerde achtervangovereenkomst uit 2004 te beëindigen. Vanaf dat moment werd per lening beoordeeld of achtervang gewenst was. In 2018 heeft het college besloten een nieuwe, gelimiteerde achtervangovereenkomst aan te gaan met het WSW. De nieuwe overeenkomst is gelimiteerd in corporatie (alleen woningcorporatie Woonkwartier), looptijd (tot en met 2020) en in bedrag (max. 84 miljoen euro gedurende de looptijd van de overeenkomst). De overeenkomst is onderdeel van de prestatieafspraken die met woningcorporatie Woonkwartier zijn gemaakt. In 2018 heeft Woonkwartier voor twee nieuwe leningen een beroep gedaan op de overeenkomst.

In 2018 is een nieuwe gelimiteerde achtervangovereenkomst aangegaan met het WSW. Deze overeenkomst is gelimiteerd in corporatie (alleen woningcorporatie Woonkwartier), looptijd (tot en met 2020) en in bedrag (maximaal € 84 miljoen gedurende de looptijd van de overeenkomst). De overeenkomst is onderdeel van de prestatieafspraken die met woningcorporatie Woonkwartier zijn gemaakt. In 2019 heeft Woonkwartier voor één nieuwe lening een beroep gedaan op de overeenkomst.

In de paragraaf Financiering van het jaarverslag over 2018 werd aangegeven dat een deel van de leningenportefeuille van de voormalige Woningstichting Geertruidenberg (WSG) waarvoor de gemeente Halderberge een achtervangpositie heeft ingenomen, was overgenomen door Woningstichting Woonvizier. Dat was onjuist. Het WSW heeft aangegeven dat dit Stichting Woonkwartier moet zijn. De waarde van die leningen was € 2,1 miljoen euro en deze zijn dan ook vanaf 2019 opgenomen bij de leningen van Stichting Woonkwartier.

In onderstaand overzicht treft u een overzicht aan van de woningcorporaties die gebruik hebben gemaakt van de achtervangovereenkomst met het WSW om hun activiteiten binnen de gemeente Halderberge te financieren.