4.3.5 Ontwikkeling financiële kengetallen

In het Collegewerkprogramma 2018-2022, Samen Vooruit! zijn bij het onderdeel Financiën doelstellingen opgenomen voor de gewenste ontwikkeling van de financiële positie van de gemeente. Die doelstellingen zijn als volgt:

• een sluitende begroting voor nu en in de toekomst;
• een betere vermogenspositie;
• de stijging van de lasten voor inwoners en bedrijven blijft beperkt;
• het weerstandvermogen blijft goed;
• we houden een goede financiële basis en blijven realistisch;
• In control blijven op de financiën en een heldere communicatie naar alle partijen.

Deze paragraaf gaat in op de ontwikkeling van de vermogenspositie. Voor het bereiken van deze doelstelling zijn concrete maatregelen aangegeven in het collegewerkprogramma. Een van de maatregelen is om tweemaal per jaar de voortgang van de financiële kengetallen te controleren. Gezien het omvangrijke investeringsprogramma hebben wij in deze Zomernota tussentijds een extra rapportagemoment ingebouwd.

Zoals aangegeven in het collegewerkprogramma wordt gestreefd naar een verbetering van de vermogenspositie. Hierbij bedraagt de solvabiliteit minimaal 20%. Op de langere termijn sturen we op een netto schuldquote onder de 90%.

Ten opzichte van de Programmabegroting 2021 zijn er diverse ontwikkelingen in het investeringsprogramma geweest. De volgende tabel laat de omvang van het huidige investeringsprogramma zien ten opzichte van de begroting.

Alle jaren laten een toename zien ten opzichte van het eerder aan uw raad voorgelegde investeringsprogramma. Ten opzichte van de programmabegroting 2021 wordt dit met name veroorzaakt door de volgende investeringen:

• 2021: naar voren schuiven deel investering Markland College, atletiekbaan, IHP onderwijs
• 2022: reconstructies wegenbeheerplan, IHP onderwijs
• 2023: reconstructies wegenbeheerplan, uitbreiding parkeerplaatsen, dorpshuizen, IHP onderwijs
• 2024: reconstructies wegenbeheerplan, dorpshuizen
• 2025: reconstructies wegenbeheerplan (maar stond nog niet in de begroting 2025)

De investeringen kunnen niet uit eigen middelen worden betaald. Daarom moet de gemeente daar externe financiering voor aantrekken.

Het aantrekken van externe financiering in de vorm van geldleningen zorgt voor verandering van de financiële kengetallen. In de Programmabegroting 2021 werd al aangegeven dat de kengetallen schuldquote en solvabiliteit in grote mate worden beïnvloed door het financieel omvangrijke investeringsprogramma en dat daardoor de gewenste verbetering nauwelijks mogelijk is. Door de uitbreiding van het investeringsprogramma geldt dat nog meer.

De netto schuldquote zou zich volgens de Begroting 2021 ontwikkelen van ca. 90% in 2021 naar ca. 112% in 2024. De solvabiliteit ging van ca. 18% in 2021 naar ca. 15% in 2024. Door de toename van het investeringsprogramma zal die ontwikkeling naar verwachting nog sterker worden, waardoor de vermogenspositie verder onder druk komt te staan, ook op de langere termijn. Bij de Programmabegroting 2022 worden de kengetallen op basis van een geactualiseerde liquiditeitsplanning geactualiseerd.

Het is dan ook belangrijk om de vermogenspositie te gaan verbeteren, met name door incidentele voordelen onder andere vanuit de investeringen (zoals ontvangen subsidies, aanbestedingsvoordelen) toe te voegen aan de reserves. Bij de Programmabegroting 2022 zal het college met een voorstel komen met maatregelen om de vermogenspositie te verbeteren.