E-mail: gemeente@halderberge.nl - Telefoon 14 0165
Bezoekadres: Parklaan 15, 4731 GJ Oudenbosch
Postadres: Postbus 5, 4730 AA Oudenbosch
Website: www.halderberge.nl
Op 4 juli 2019 is door de gemeenteraad de Zomernota 2019, met daarin de Kadernota 2020, vastgesteld. Bij de Zomernota 2019 werd een tekort voor het jaar 2022 verwacht. Het college heeft daarbij aangegeven om bij de opstelling van de Begroting 2020 ernaar te streven het tekort voor het jaar 2022 om te buigen naar een positief saldo.
In aanloop naar de begrotingsbehandeling is uw raad op diverse momenten schriftelijk geïnformeerd over ontwikkelingen die van invloed zijn op het saldo van de Programmabegroting 2020 en de meerjarenbegroting. Met name ontwikkelingen binnen het sociaal domein en de septembercirculaire zijn van invloed geweest op het gepresenteerde begrotingssaldo.
Om te komen tot een sluitende meerjarenbegroting heeft het college daarnaast een aantal beleidskeuzes gemaakt.
In de voorliggende Programmabegroting 2020 sluiten zowel het begrotingsjaar 2020 als de meerjarenraming 2021 – 2023 met een positief saldo. De mutaties ten opzichte van de Zomernota 2019 zijn toegelicht in de uiteenzetting financiële positie in de Programmabegroting 2020. Hierbij is ook een aantal onzekerheden uit de zomernota verder geconcretiseerd. Enkele onderwerpen worden nog verder uitgewerkt en zijn als PM-post opgenomen.
Samenvattend ontstaat voor de jaren 2020 – 2023 het volgende beeld.
2020: € 18.686 positief
2021: € 145.019 positief
2022: € 844.529 positief
2023: € 1.411.135 positief
Zowel het begrotingsjaar 2020 als de meerjarenraming is reëel en structureel sluitend, zoals ook het Overzicht incidentele baten en lasten laat zien.
In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing worden de risico’s afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. Zoals in de Zomernota 2019 is aangegeven, heeft er naast een inventarisatie van nieuwe risico’s ook een herijking van de bestaande risico’s plaatsgevonden.
Het weerstandsvermogen laat een positieve ontwikkeling zien ten opzichte van de begroting 2019. De ratio van het weerstandsvermogen is voor 2020 berekend op 3,53. Dit is te categoriseren als hoog.
In de paragraaf lokale heffingen wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende lokale lasten en de lastendruk voor de inwoners.
De OZB-tarieven stijgen met het inflatiepercentage van 1,5%. Dit is met 0,5% verlaagd ten opzichte van de uitgangspunten in de Zomernota 2019.
De reguliere tarieven van de afvalstoffenheffing zijn gebaseerd op 13 ledigingen per jaar voor zowel een 140 liter als een 240-liter container. Voor het aantal inworpen in een ondergrondse container is uitgegaan van 45. Hierbij is tevens uitgegaan van het nieuwe afvalbeleidsplan dat in oktober aan uw raad is aangeboden.
De rioolheffing wordt gebaseerd op het in september 2019 vastgestelde Gemeentelijk Riolerings Plan. Deze laat voor 2020 een stijging zien ten opzichte van het tarief van 2019. Om de stijging van de lastendruk voor de inwoners van Halderberge te beperken is in 2020 een bedrag van € 374.000 onttrokken aan de voorziening overschotten riolering.
Per saldo stijgt de lastendruk voor meerpersoonshuishoudens met een eigen woning in 2020 met 4,95%. Voor eenpersoonshuishouden met een eigen woning stijgt de lastendruk met 4,38%. Voor huishoudens met een huurwoning stijgt de lastendruk zowel voor meerpersoonshuishoudens als voor alleenstaanden met resp. 6,82% en 6,36%.
In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing wordt uitgebreid ingegaan op de volgende wettelijk verplichte kengetallen.
Zoals in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing is opgenomen, geven deze kengetallen aan dat de gemeente Halderberge qua financiële positie nog niet op het gewenste punt is.
Ten opzichte van voorgaande jaren is de schuldquote wat gedaald, al zijn er nog uitschieters bij de Begroting 2019 en de Begroting 2022. In beide gevallen speelt de investering in de huisvesting van het Marklandcollege een belangrijke rol. Die was aanvankelijk opgenomen in de Begroting 2019, maar is nu verschoven naar 2022. Bij de Jaarrekening 2019 zal daardoor naar verwachting de schuldquote aanzienlijk lager zijn dan volgens de begroting.
Dit neemt niet weg dat de schuldquote de komende jaren een stijgende lijn laat zien. Vanaf 2022 bevindt de schuldquote zich in categorie B. De netto schuldquote gecorrigeerd voor alle leningen laat eenzelfde ontwikkeling zien.
De Jaarrekening 2018 liet een solvabiliteitsratio in categorie C zien. Deze begroting laat een structureel herstel zien naar categorie B. Dat is in lijn met de verwachting die werd aangegeven in de Begroting 2019, waarbij vanaf 2020 een herstel zichtbaar zou zijn.
De overige kengetallen inzake structurele exploitatieruimte, grondexploitatie en belastingcapaciteit laten zien dat er op die gebieden weinig ruimte is om bij te dragen aan verbetering van de financiële positie van de gemeente Halderberge.
De Programmabegroting 2020 laat een positieve ontwikkeling zien. Zowel het begrotingsjaar 2020 als de meerjarenraming 2021 - 2023 sluiten met een positief saldo. Het overzicht incidentele baten en lasten laat zien dat de begroting reëel en structureel sluitend is en de stijgende lijn in het weerstandsvermogen zet zich door.
In het Collegeprogramma 2018-2022 heeft het college de ambitie opgenomen om te werken aan een verbetering van de vermogenspositie. Tweemaal per jaar, bij de jaarrekening en bij de begroting, wordt de voortgang getoetst door middel van de financiële kengetallen.
Voor de schuldquote wordt op termijn een waarde van maximaal 90% nagestreefd. Het beeld in deze begroting sluit aan bij voorgaande rapportages, al is er wel sprake van een verschuiving over de verschillende begrotingsjaren. Met name door de investeringen in de huisvesting van het voortgezet onderwijs in Oudenbosch gaat de schuldquote naar categorie B. Pas vanaf 2023 zal naar verwachting een geleidelijke daling ingezet worden. De solvabiliteit heeft structureel het gewenste niveau van meer dan 20% bereikt. Omdat het kengetal zich aan de ondergrens van categorie B bevindt, zal het college blijven streven naar verdere verbetering.
De kengetallen inzake grondexploitaties en structurele exploitatieruimte laten zien dat er op die gebieden weinig ruimte is om bij te dragen aan verbetering van de financiële positie van de gemeente Halderberge. De belastingcapaciteit laat momenteel een negatieve ontwikkeling zien en biedt daardoor eveneens weinig mogelijkheden om de financiële positie bij te sturen.
In de Begroting 2019 werd de verwachting aangegeven dat het herstel van de financiële positie een verbetering zal laten zien zodra de grote investeringen zijn gerealiseerd. Die verwachting is niet gewijzigd. Doordat enkele grote investeringen later worden gerealiseerd dan aanvankelijk verwacht, zal het structurele herstel van met name de schuldquotes wat langer op zich laten wachten.