E-mail: gemeente@halderberge.nl - Telefoon 14 0165
Bezoekadres: Parklaan 15, 4731 GJ Oudenbosch
Postadres: Postbus 5, 4730 AA Oudenbosch
Website: www.halderberge.nl
Het functioneren van de overheid wordt in toenemende mate bepaald door digitalisering. Ook het werk bij burgerzaken verandert. Er komen minder mensen aan de balie en de mensen die wel komen, hebben vaak complexe vragen die brede kennis en kunde vergen van de medewerkers. Het vraagt ook om inzicht in de problematiek van de klant: zaken die logisch bij elkaar horen in samenhang afhandelen. Door samen te werken als één overheid kan dienstverlening écht vanuit vragen van inwoners en ondernemers ingericht worden.
Het vaststellen van de juiste identiteit wordt hiermee steeds meer noodzaak om o.a. identiteitsfraude en adresfraude te voorkomen. Het betreft een van de kernopgaven van Burgerzaken om het vaststellen van de identiteit op een juiste manier te doen. Dit lijkt een repeterende activiteit, maar is een uiterst belangrijke schakel in de dienstverleningsprocessen. Het belang hiervan neemt met de digitalisering alleen maar toe. Het voorkomen van identiteitsfraude en het opsporen van adresfraude is dan ook een belangrijk thema voor de komende jaren.
De doorontwikkeling van Burgerzaken (samen met de InformatieDesk/snelbalie) is nodig om onze inwoners de dienstverlening te blijven bieden die zij nodig hebben.
Diverse relevante processen zijn (deels) geautomatiseerd. Dat hebben we deels gedaan door steeds meer E-diensten aan te bieden op onze website waardoor het mogelijk is om via elk type device, producten en diensten te regelen, 24/7 op een intuïtieve manier, tijds- en plaats onafhankelijk. Ook hebben we een nieuw afspraken systeem geïmplementeerd wat beter past bij de wensen en behoefte voor het maken van gerichte afspraken. Het is nu bijvoorbeeld mogelijk om gericht voor meerdere producten tegelijk een afspraak in te plannen. Aan verdere digitalisering en uitbreiding van deze e-diensten wordt gewerkt. Van het Rijk worden ook verdere digitaliseringen verwacht, zoals de overgang naar een digitale identiteitencentralisering van de basisregistratie personen.
Op 1 oktober 2018 is er door de Rijksoverheid gestart met een experiment voor het digitaal aanvragen van het rijbewijs. Een rijbewijs kan dan online worden verlengd via de website van de RDW. De aanvrager kan dit rijbewijs vervolgens al na twee werkdagen ophalen op het gemeentehuis. Per 2024 wordt dit wettelijk verplicht voor gemeentes.
Het online verlengen van het rijbewijs zal medio oktober 2022 al mogelijk zijn voor inwoners van de gemeente Halderberge, die in het bezit zijn van een geldig Nederlands rijbewijs. Nu moet je nog een afspraak maken op het gemeentehuis om de verlenging van je rijbewijs te regelen. In de nieuwe situatie kunnen mensen zelf eenvoudig hun rijbewijs online verlengen en afhalen bij de snelbalie. Online aanvragen kan alleen in geval van verlenging van het rijbewijs of bij uitbreiding van categorieën. Iemand die voor het eerst een rijbewijs aanvraagt, moet hiervoor dus nog wel naar de balie van de gemeente.
Bij de afdeling burgerzaken was de eerste dip in de dienstverlening in het voorjaar 2019 al te merken. In maart 2014 ging de geldigheidstermijn van reisdocumenten voor meerderjarige van vijf naar tien jaar, met minder werk voor gemeenten als gevolg in de front-office. Tegelijk zien gemeenten het werk veranderen. Vanaf 2019 is er sprake van een daling in het aantal aanvragen van paspoorten en identiteitskaarten. In de periode 2019 tot en met 2023 wordt ruim 75% minder aanvragen verwacht, afhankelijk van onder andere de demografische omstandigheden. Vanaf 2024 herstelt het aantal vragen zich weer tot 2029, waarna de aanvraagdip zich vervolgens herhaalt. Dit patroon van piek- en daljaren wordt veroorzaakt doordat in 2014 de geldigheidsduur voor paspoorten en identiteitskaarten voor personen van 18 jaar en ouder is verlengd van vijf naar tien jaar. Hierdoor worden gedurende vijf jaar bijna alle “18+ documenten” in omloop vervangen. Gevolgd door vijf jaar waarin vrijwel alleen “-18 documenten” worden uitgegeven of documenten voor bij eerste aanvragen en vermissingen. Naar verwachting gaat er ruim 50 jaar overheen voor de cyclus van piek- en dipjaren is uitgevlakt.
De snelbalie is een groot succes. Het voordeel van onze snelbalie is dat burgers zonder afspraak in het gemeentehuis terecht kunnen voor diverse burgerzakenproducten. Ook is het voordeel dat de snelbalie open is tijdens de openingstijden van het gemeentehuis.
Samenwerken binnen de gemeente en met andere instanties blijft van belang. Er moet meer worden samengewerkt tussen burgerzaken en o.a. het sociale domein (maatschappelijke ondersteuning) en handhaving (fraudebestrijding). Lastig daarbij is dat er een spanningsveld is tussen dienstverlenend zijn en alert op fraude zijn. Samenwerken met andere gemeenten, bijvoorbeeld op het terrein van complexe vragen en adresfraude, is belangrijk.
Burgers zullen meer regie nemen over wie hun gegevens mogen inzien, zoals bv. via ‘mijnoverheid’. Dat burgers zelf hun eigen gegevens bij gaan houden is een mogelijkheid, maar of dit doorgaat en op welke termijn van Rijkswege, is onbekend. Het effect op de gemeente Halderberge is daarom vooralsnog onduidelijk.
Medewerkers van burgerzaken hebben veel kennis nodig, bijvoorbeeld meer juridische kennis en kennis van digitale systemen. Daarnaast zijn veel vaardigheden nodig; richting burgers aan de balie en richting collega's. Opleiden, omscholen en nieuwe medewerkers aantrekken én houden zijn belangrijke uitdagingen en een continu proces. Zowel mbo als hbo medewerkers zijn van belang, afhankelijk van de context: op de juridische kennis of meer op de sociale vaardigheden, herkennen signalen fraude en beoordelen documenten.
Vanuit de Wet Elektronisch Bestuurlijk Verkeer (1 januari 2023) en de Wet Open Overheid wordt email op een gestructureerde manier ingeregeld en gearchiveerd. Dit geldt ook voor de andere communicatiekanalen met de gemeente.
Voor het Huis van Halderberge hebben we opdracht verleend aan een architect om de bepaalde uitgangspunten te vertalen in beeld en een raming van de bouwkosten. Vervolgens wordt een aanbestedingsprocedure voorbereid. Nadat de raad haar goedkeuring heeft gegeven en bijbehorende middelen beschikbaar heeft gesteld, kan in 2023 gestart worden met de uitvoering van de werkzaamheden.